وي ادامه داد: همچنين کشورهاي اروپايي براي خريد ۲۰ تن آب سنگين اعلام نياز کرده‌اند ضمن اين که ما سالانه توان توليد ۲۰ تن آب سنگين را داريم و براي اين کالاي استراتژيک مشتري هم داريم و نبايد فراموش کرد که تعداد کشورهاي توليدکننده آب سنگين بسيار اندک است.

رئيس سازمان انرژي اتمي يادآور شد: ۷۳ درصد از کشور اکتشاف هوايي شده‌ است.

صالحي در بخش ديگري از سخنان خود گفت: پروژه‌هايي که امروز در اين مرکز کلنگ‌زني يا به بهره‌برداري مي‌رسند، نشان از نشاط فعاليت‌هاي فردو دارد، برخلاف اظهارات برخي که مي‌گفتند کارها کُند يا متوقف مي‌شود.

وي افزود: فعاليت‌هاي جديدي در فردو پيش‌بيني کرده ايم از جمله توليد ايزوتوپ‌هاي پايدار که مقدمات آن فراهم شده است.  

رئيس سازمان انرژي اتمي ادامه داد: خيلي از کارهاي علمي اين پروژه با همکاري روس‌ها انجام شده و قرار است در قالب اين پروژه تغييراتي در ماشين‌هاي سانتريفيوژهاي IR۱ ايجاد شود تا بتوانند ايزوتوپ‌هاي پايدار توليد کنند.

صالحي اظهاراميدواري کرد در آينده نه چندان دور بخش علمي اين پروژه به پايان برسد.  

وي خاطرنشان کرد: براي اين که بتوانيم اين تجهيزات را در فردو نصب کنيم بايد محل اقامت مهندسين را فراهم کنيم و از هم اکنون احتياج به احداث ساختمان‌هاي پشتيباني اين مرکز داريم و اين ساختمان‌ها تا زمان مقرر که ممکن است حداکثر يک سال آينده باشد به بهره‌برداري‌مي رسد.

رئيس سازمان انرژي اتمي اين ساختمان‌ها را پيش‌نياز شروع فعاليت توليد ايزوتوپ‌هاي پايدار عنوان کرد و اظهار داشت: امروز يکي از اين ساختمان‌ها کلنگ‌زني شد و ساختمان‌هاي ديگر هم احداث خواهند شد.

صالحي به فراهم بودن زيرساخت‌هاي فردو اشاره کرد و تاکيد کرد: خوشبختانه زيرساخت‌هاي فردو از قبيل گاز، تصفيه‌خانه و جمع‌آوري آب‌هاي روان و فاضلاب انجام شده است.  

وي خاطرنشان کرد: امروز همچنين از محل نصب سانتريفيوژها و محلي که قرار است سانتريفيوژهاي ايزوتوپ‌هاي پايدار مستقر شوند، بازديد خواهيم کرد و اقدامات لازم در اين زمينه انجام مي‌شود.

وي تصريح کرد: علاوه بر اين شاهد فعاليت‌هاي جديد ديگري در فردو خواهيم بود و همان طور که در برجام آمده درصدد هستيم بخشي از فردو را تبديل به آزمايشگاه فني و علمي بسيار پيشرفته کنيم.

رئيس سازمان انرژي اتمي افزود: با اتحاديه اروپا درخصوص نوع آزمايشگاه در حال مذاکره هستيم و مي‌خواهيم اين آزمايشگاه در نوع خود بي‌نظير باشد و بتواند علاوه بر ارائه خدمات علمي و فني به داخل کشور و به کار گيري مجموعه‌اي از دانشمندان هسته‌اي، خدمات علمي و فني خود را در منطقه و جهان هم ارائه دهد.

صالحي ادامه داد: اين آزمايشگاه نيازمند استانداردهاي بسيار پيشرفته است، بنابراين راه‌اندازي آن نيازمند وقت بيشتري است و بايد ارزيابي‌هاي لازم را براي نوع آزمايشگاه داشته باشيم که چه ماهيت و چه تجهيزاتي بايد داشته باشد.

وي خاطرنشان کرد: البته قدم‌هايي برداشته شده و براي بنده هم اين امر تقريبا روشن شده است اما بايستي با کارشناسان ديگر هم در ميان بگذاريم و امکان‌سنجي بيشتري انجام شود تا کاري که مي‌کنيم مورد رضايت ملت باشد.

رئيس سازمان انرژي اتمي در ادامه با بيان اين که کشورهاي بسيار اندکي توليدکننده ايزوتوپ‌هاي پايدار هستند، اظهار داشت: علاوه بر اين قيمت‌هاي ايزوتوپ‌هاي پايدار بسيار بالاست و هزاران دلار ارزش اين کالا است و ورود در اين عرصه براي ما بسيار ارزشمند است.  

صالحي افزود: يکي از ابزارهاي مورد نياز توليد ايزوتوپ‌هاي پايدار سانتريفيوژها است. در برجام غني‌سازي ايران به رسميت شناخته شده است و فعاليت‌هاي غني‌سازي ادامه دارد. قبل از برجام با ۹ هزار سانتريفيوژ غني‌سازي انجام مي شد که اين تعداد در حال حاضر بيش از ۶ هزار ماشين است.  

وي گفت: حدود هزار و ۴۴ سانتريفيوژ در فردو نصب شده که ۳۰۰ ماشين در خلاء در حال چرخش است و بقيه در حال چرخش نيستند، علاوه بر اين پنج هزار دستگاه در نطنز مشغول غني‌سازي هستند.

وي يادآور شد: از سانتريفيوژي که تاکنون استفاده مي‌کرديم فقط براي غني‌سازي اورانيوم بود، در حالي که اين ماشين‌ها در بخش‌هاي مختلف از جمله سلامت و صنعت هم به کار گرفته مي‌شود و در حال حاضر براي وزارت نفت، سانتريفيوژها را طراحي کرده و مي‌سازيم.

وي يادآور شد: سانتريفيوژي که براي توليد ايزوتوپ‌هاي پايدار به کار مي‌رود، با توجه به اختلاف وزني که با اورانيوم دارند بايد متفاوت از سانتريفيوژهاي غني‌سازي اورانيوم باشد و به همين لحاظ اين خود يک نوع توسعه فناوري و درک ما از تکنولوژي سانتريفيوژ است.

به گفته صالحي، ايزوتوپ‌هاي که توليد مي‌شوند گاهي به لحاظ فني هم اندازه اورانيوم و گاهي خيلي سبک‌تر هستند، بنابراين بايد تغييراتي در طراحي اين ماشين‌ها داده شود و براي دستيابي به اين فناوري با روس‌ها همکاري مي‌کنيم.

صالحي اضافه کرد: مواد مورد استفاده شده در سانتريفيوژهاي بخش سلامت و صنعت، مايع يا جامد است و ما در همه اين رده‌ها نسبت به طراحي و توليد سانتريفيوژهاي جديد اقدام مي‌کنيم.

وي با بيان اين که طراحي رآکتور تحقيقاتي آب سنگين اراک به خوبي پيش مي‌رود، اظهار داشت: طراحي مفهومي مجدد اين رآکتور تمام شده و با ادغام شرکت‌هاي قديمي، شرکت جديدي تاسيس کرده‌ايم که حدود ۸۰۰ نفر مهندس در آن مشغول به کار هستند.

معاون رئيس‌جمهوري يادآور شد: ما طراحي مفهومي رآکتور اراک را خودمان انجام مي‌دهيم اما از شرکت‌هاي اروپايي هم مشورت مي‌گيريم.

صالحي ادامه داد: همچنين چين، آمريکا و ايران کارگروهي براي مدرن‌سازي رآکتور اراک تشکيل داده‌اند و اين امر هم به خوبي پيش مي‌رود و اميدواريم طبق برنامه‌ريزي - که نسبت به آن جلوتر هستيم - طي پنج سال آينده شاهد راه‌اندازي رآکتور مدرن اراک باشيم.

وي گفت: بحث استخراج و اکتشاف هم به خوبي به پيش مي‌رود و برخلاف تصوري که قبلا داشتيم مبني بر اين که ممکن است ايران از حيث معادن اورانيوم غني نباشد، با ارشادات رهبر معظم انقلاب از سال ۸۸ بحث اکتشاف را شروع کرديم و تا امروز غريب ۷۳ درصد از کشور را توانستيم اکتشاف هوايي کنيم که خبرها بسيار اميدوارکننده است.

وي افزود: ممکن است در بخش معادن جزو کشورهاي غني نباشيم ولي در اين زمينه فقير هم نيستيم.

رئيس سازمان انرژي اتمي با بيان اين که سرريز تجارب متراکم دانش هسته‌اي در بخش‌هاي سلامت و صنعت به کار گرفته مي‌شود، اظهار داشت: دهها ميليارد قرارداد با بخش‌هاي مختلف کشور منعقد شده است که عمده آن در بخش‌هاي سلامت و صنعت است و بخش قابل توجهي از تجهيزات حساس را براي صنعت تهيه مي‌کنيم و شرکت‌هاي تابعه سازمان انرژي هسته‌اي به سمت درآمد هزينه‌اي پيش مي‌روند.

صالحي ادامه داد: قرارداد احداث دو رآکتور توليد جديد برق با روس‌ها منعقد شده است. قرار بود سال گذشته کلنگ‌زني شود که به دليل مسايل کارشناسي به نتيجه لازم برسيم.

وي اظهارداشت: اين طرح‌ها اخيرا به نتيجه رسيده و بعد از اين که از نظر کارشناسان درخصوص شاخصه‌هاي نيروگاه جديد مطمئن شديم، کلنگ‌زني خواهيم کرد.

به گفته وي، هزينه مورد نياز احداث هر کدام از اين پروژه‌ها پنج ميليارد دلار است و احداث آنها نيازمند پشتيباني عظيم مالي و نيروي انساني فراوان است.  

رئيس سازمان انرژي اتمي به برخي از بدعهدي‌هاي طرف مقابل در بخش تحريم اشاره کرد و گفت: تا امروز با وجود برخي بدعهدي‌هاي طرف مقابل در حوزه تحريم، در حوزه فني کاملا روي زمين مستحکم ايستاده‌ايم و به گونه‌اي پيش‌بيني شده است که اگر خلف وعده کند و تا جايي که نظام تصميم بگيرد به خاطر خلف وعده آنها ضرورتا ما هم بايد در تعهدات خود بازنگري کنيم، تمام پيش‌بيني‌هاي لازم شده و جاي نگراني نيست.